پرسمان3

3. تاكنون بحث درباره‏ى حروفى بود كه تنها در آغاز يك سوره‏ى قرآن قرار داشت. اما حروفى كه در آغاز چند سوره قرار دارد، مانند: (الر- الم)، شكل ديگرى دارد و آن اينكه بر طبق محاسبات كامپيوتر مجموع اين سه حرف مثلًا (الف- لام- ميم) اگر در مجموع سوره‏هايى كه با الم آغاز شده است حساب شود و نسبت آن با مجموع حروف اين سوره‏ها به دست آيد، از ميزان هر يك از سوره‏هاى ديگر قرآن بيشتر است. «2»

__________________________________________________

(1). تنها استثنايى كه در اين زمينه وجود دارد سوره‏ى حجر است كه تعداد نسبى حرف (ن) در آن بيشتر است. ولى چون سوره‏ى حجر داراى (الر) است و بعداً مى‏گوييم كه سوره‏هايى كه داراى حروف مقطعه‏ى واحد هستند، بايد در حكم يك سوره باشند، اين اشكال رفع مى‏شود

(2). تفسير نمونه، ج 2، ص 413- 419.

**********************************************

4. محاسبات كامپيوترى نشان داد كه حاصل جمع حروف مقطعه در هر سوره، يكى از مضرب‏هاى عدد 19 مى‏باشد براى روشن شدن مطلب به جدول زير توجه فرماييد. «1»

اين جدول تمام حروف مقطعه اوائل سوره‏هاى قرآن را نشان مى‏دهد.

نمايش تصوير

__________________________________________________

(1). ر. ك: اعجاز عددى قرآن كريم و رد شبهات، محمود احمدى.

نتيجه‏گيرى:

تعداد زيادى از دانشمندان مسلمان نظم رياضى قرآن را دنبال كرده و به نتايج قابل توجهى رسيده‏اند، هر چند برخى محاسبات آنها خطا بوده و يا با اعمال سليقه و ذوق شخصى همراه بوده است.

در مقابل، گروه ديگرى از نويسندگان و صاحب‏نظران قرآنى، اين مطالب را نمى‏پذيرند و برخى محاسبات آنان را خطا مى‏دانند.

از سخنان هر دو طرف استفاده مى‏شود كه نظم رياضى قرآن، به صورت موجبه جزئيه (يعنى در برخى از موارد ادعا شده) مورد پذيرش موافقان و مخالفان اعجاز عددى واقع شده است و اين مطلب از شگفتى‏هاى علمى قرآن به شمار مى‏آيد. اما به صورت موجبه كليّه (يعنى در همه‏ى موارد ادعا شده) مورد قبول نيست. «1»

اعجاز عددى و اشكالات آن:

كسانى كه اعجاز عددى را قبول ندارند، به مطالب زير استناد كرده‏اند:

1. قرآن از طريق قرآن شناخته مى‏شود و در اين طريق سخنى از اعجاز عددى نيست.

قسمتى از آيات قرآن كه ماهيت قرآن را معرفى مى‏كند عبارتند از:

«ذلِكَ الْكِتَابُ لَا رَيْبَ فِيهِ هُدىً لِلْمُتَّقِينَ» «2»

__________________________________________________

(1). پژوهشى در اعجاز علمى قرآن، ج 1، ص 231

(2). بقره/ 2.

***********************************************

آن كتاب [با عظمت‏] هيچ ترديدى در آن نيست. [و] راهنماى پارسايان (خود نگهدار) است.

«شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِى أُنْزِلَ فِيهِ الْقُرْآنُ هُدىً لِلنَّاسِ وَبَيِّنَاتٍ مِنَ الْهُدى وَالْفُرْقَانِ» «1»

ماهِ رمضان (ماهى است) كه قرآن در آن فرو فرستاده شد، در حالى كه [آن قرآن‏] راهنماى مردم و نشانه‏هايى از هدايت و جدا كننده [حق از باطل‏] است.

«إِنَّ هذَا الْقُرْآنَ يَهْدِى لِلَّتى هِىَ أَقْوَمُ» «2»

در حقيقت اين قرآن، بدان (شيوه‏اى) كه آن پايدارتر است، راهنمايى مى‏كند؛

چنانكه ملاحظه مى‏كنيد قرآن خود را نور، حكمت، علم، ذكر، هدايت و موعظه ... معرفى مى‏كند و همه‏ى اين عناوين در پرتو توجّه به محتواى قرآن و پيروى از رهنمودهاى آن ميسر مى‏شود نه از طريق دقّت در ساختار لفظى و كشف تناسب و توازن حروف و كلمات اين كتاب آسمانى. بنابراين در هيچ جاى قرآن حتّى به طور تلويحى نيز به اينگونه كاوش‏ها دعوت نشده‏ايم.

يكى از داستان‏هاى عبرت‏انگيز قرآن داستان «اصحاب كهف» است. قرآن بعد از ذكر داستان آنها، اظهار تاسف مى‏كند كه چرا مردم به جاى اينكه به پيام اين قصه توجّه كنند و راه اصحاب كهف را بپيمايند خود را مشغول مطالب حاشيه‏اى و فرعى قصه نموده‏اند و بر سر تعداد اصحاب كهف با هم جدال مى‏كنند. «3»

__________________________________________________

(1). بقره/ 185

(2). اسراء/ 9

(3). كهف/ 22.

*************************************

2. آيا حديثى از معصومين (ع) به ما رسيده است كه قرآن را كتابى اسرارآميز، معماگونه و حاوى فرمول‏هاى رياضى و از مقوله‏ى رمل و جفر معرفى كرده باشد. پاسخ منفى است. هرگز در بيانات امامان معصوم و سيره‏ى عملى آنها مشاهده نشده است كه قرآن را از اين منظر بنگرند، و مطالبى هر چند تلويحى در مورد تعداد حروف و كلمات قرآن و روابط رياضى بين آنها، بيان نموده باشند.

در احاديث نيز قرآن را علم، حكمت و نور خوانده شده است.

3. «رشاد خليفه» در مورد حروف مقطعه به اين نتيجه مى‏رسد كه همواره معدل تكرار حروف مقطعه در سوره‏اى خاص، از معدل تكرار حروف ديگر بيشتر است. چنانكه در سوره‏ى (ق) حرف (ق) معدلى بالاتر از ساير حروف در اين سوره، و ساير سوره‏هاى ديگر قرآن دارد؛ و يا حرف (ن) در سوره‏ى (ن و القلم) بزرگ‏ترين رقم نسبى را دارد.

اگر آمارها با موارد نقض روبرو نمى‏شد ما هم با ايشان و ساير پيروان «تئورى نظم رياضى قرآن» هم عقيده مى‏شديم اما در اينجا با استثناهاى فراوانى روبرو مى‏شويم. براى مثال:

1. تعداد تكرار حروف (ق) در سوره‏هاى «الشمس» و «القيامه» و «الفلق»، در حدّى است كه معدل تكرار آن از معدل تكرار (ق) (در سوره‏ى «ق») بيشتر مى‏باشد.

2. در سوره‏ى «طه» كه دو حرف (ط+- ه) وجود دارد با پنج استثناء روبرو مى‏شويم: 1. حج 2. نور 3. فتح 4. مجادله 5. توبه‏

3. در مورد سوره‏ى «يس»، نتيجه برعكس است. يعنى ياء و سين كمترين تكرار را به خود اختصاص داده‏اند.

4. در مورد حرف (ن) در سوره‏ى (ن و القلم) مى‏بينيم تكرار آن در سوره‏ى «حجر» بيشتر از تكرار آن در سوره‏ى (ن و القلم) است. «1»

در مورد مضرب‏هاى عدد 19 اشكالات فراوانى وجود داردكه ما به چند مورد اشاره مى‏كنيم:

5. حرف مقطعه‏ى (ن) در اول سوره‏ى (ن و القلم) 131 مورد است، كه در اين صورت از مضرب‏هاى عدد 19 نمى‏باشد. در حالى كه قائلين به اعجاز عدد 19 مى‏گويند: 133 مورد است. (19/ 133* 7)

6. در سوره‏ى طه مجموع ط+- ه 239 مورد است، نه 342 و 239، يكى از مضرب‏هاى عدد 19 نمى‏باشد.

7. در شمارش حرف (ل) در چهار مورد اشتباه صورت گرفته است:

الف: آيه 21 سوره‏ى «روم» كه در اين آيه 7 مورد لام شمارش شده در حالى كه 8 مورد مى‏باشد.

ب: آيه‏ى 58 سوره‏ى «يونس» كه در اين آيه 5 مورد لام شمارش شده در حالى كه 6 مورد است.

ج: آيه‏ى 70 سوره‏ى «هود» كه در اين آيه 8 مورد لام شمارش شده در حالى كه 9 مورد است.

د: آيه‏ى 41 سوره‏ى «ابراهيم» كه در اين آيه 5 مورد لام شمارش شده در حالى كه 6 مورد است.

__________________________________________________

(1). مجله كيهان انديشه، ش 67، ص 62 به بعد.

************************************

بنابراين مجموع (ا+ ل+ م) در سوره‏ى روم يكى از مضرب‏هاى عدد 19 نمى‏باشد و همچنين مجموع (ا+ ل+ ر) در سوره‏هاى هود، يونس و ابراهيم. «1»

منابع براى مطالعه بيشتر:

1. تفسير نمونه، آيت الله مكارم شيرازى، دارالكتب الاسلاميه، ج 2، ص 413- 416.